الوقت- رسانه‌ها به نقل مقامات سیاسی عربستان از دستیابی نمایندگان نیروهای تجزیه طلب جنوبی در شورای انتقالی و هیئت دولت مستعفی منصور هادی به یک توافق سیاسی در ریاض برای کنار گذاشتن اختلافات و بازگشت اعضا دولت مستعفی منصور هادی به عدن خبر داده اند. معمر الاریانی، وزیر اطلاع رسانی دولت مستعفی اعلام کرد که توافق نهایی میان دولت و شورای انتقالی جنوب یمن مورد حمایت امارات متحده عربی، طی دو روز آینده به امضا خواهد رسید.
گفتنی است در پی بروز اختلاف میان نیروهای جنوبی و دولت مستعفی، در 10 اوت سال جاری میلادی نیروهای «حزام الامنی» وابسته به شورای انتقالی جنوب یمن موفق شدند با اخراج نمایندگان دولت مستعفی منصور هادی کنترل عدن پایتخت موقت و استان های ابین و شبوه این کشور را به دست بگیرند.
این توافق در حالی صورت می‌گیرد که دور پیشین مذاکرات در جده که نیمه شهریورماه صورت گرفت در نتیجه اختلافات عمیق میان دو طرف به شکست انجامیده بود اما اکنون به نظر می رسد که تلاش های سعودی ها نتیجه داده است. اکنون باید پرسید که اهداف عربستان از کوشش برای ایجاد چنین توافقی چیست و چه تبعاتی در آینده تحولات یمن به دنبال دارد؟
پیشبرد عملیاتی طرح تجزیه یمن
توافق میان نیروهای تجزیه طلب جنوبی و منصور هادی بر سر تقسیم پست ها (تقسیم برابر 24 پست وزارت 50 میان دو طرف) با فشار عربستان، به طور حتم نشان از مرحله جدیدی از تحولات یمن می باشد. عربستان در آغاز هجوم به یمن به دنبال خلع سلاح و اخراج نیروهای انصارالله از صنعا و بازگرداندن منصور هادی به قدرت بود و تصور می کرد که می تواند یمن را مجدداً تحت سلطه درآورد. با این حال پس از گذشت نزدیک به 5 سال از جنگ، دولت نجات ملی یمن و در راس آن انصارالله به خوبی توانسته است تحولات عرصه جنگ را مدیریت کرده و با حملات هوایی و زمینی خود به عمق عربستان، ریاض را در موقعیت استیصال از نحوه تداوم جنگ قرار دهد. در واقع عربستان امروزه مجبور به پذیرش شکست شده است و دیر یا زود باید این واقعیت را با اعلام پایان جنگ تأیید کند. اما با این حال محمد بن سلمان که نسبت به خروج بدون دستاورد از جنگ یمن به شدت واهمه دارد به دنبال آن است تا از طریق تجزیه یمن حداقل به بخشی از خواسته های خود برسد. علاوه بر کنترل تنگه باب المندب با توجه به موقعیت استراتژیک آن، تضعیف یمن از طریق تکه پاره کردن آن از جمله این اهداف می باشد.
از طرف دیگر از طریق تجریه یمن به یکی از مهترین اهداف خود یعنی کاهش وابستگی به تنگه هرمز از طریق ساخت لوله انتقال نفت از طریق استان المهره در شرق یمن به دریای عمان دست چشم دوخته است. ساخت این خط و بندر نیشتون در جنوب یمن نتیجه مذاکرات طولانی چندین دهه است.
علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور اسبق یمن به عربستان اجازه دخل و تصرف در خاک یمن برای احداث خطوط لوله‌های نفت را داد افزایش تنش در منطقه خلیج فارس موجب اعمال فشارهایی بر خاندان حاکم شد تا به دنبال راه‌های جدیدی برای انتقال نفت باشند.
ژوئن ۲۰۱۸ محمد الجبار، سفیر عربستان در یمن به عنوان ناظر پروژه‌های بازسازی در یمن و بعد از پژوهش‌های مفید آرامکو از منطقه المهره بازدید کرد. به رغم کاهش جمعیت در المهره اما همچنان تهدیدی برای پروژه عربستان است.
مساله قابل توجه آن است که عبدربه منصور هادی برخلاف گذشته که در ظاهر بر حفظ یکپارچگی یمن تأکید می کرد و با جدایی طلبان حاضر به مصالحه نبود اکنون با این توافق نیروهای جدایی طلب مسلحِ را به عنوان یک نیروی قانونی به رسمیت می شناسد تا چراغ سبز خود به تجزیه یمن را عملاً نشان دهد.
تقویت مواضع سیاسی و نظامی عربستان
ایجاد توافق میان نیروهای جنوبی و دولت مستعفی منصور هادی از بعدی دیگر بخشی از چاره جویی سعودی ها برای غلبه بر چالش های بزرگ ایجاد شده در میادین جنگ بوده است. با کنار کشیدن امارات از ائتلاف و در نتیجه عدم همراهی نیروهای جدایی طلب جنوبی برای جنگیدن در مناطق شمالی با انصارالله شکست های سنگینی بر سعودی ها وارد آمد و نیروهای انصارالله توانستند عملیات زمینی خود را در خاک عربستان پیش ببرند و در یکی از مهمترین این عملیات ها با عنوان نصر من الله بیش از 2000 اسیر و تجهیزات فراوانی از نیروهای سعودی به غنیمت بگیرند. حال با این توافق و از طریق مدد گرفتن از نیروهای جنوبی، سعودی ها امیدوار هستند که موقعیت خود را در آستانه هرگونه مذاکره با صنعا تقویت کنند و با دست برتر بخواهند بر سر میز مذاکره با انصارالله بنشینند. در این راستا نزار هیثم سخنگوی STC در پیامی در حساب توئیتر خود نوشت: توافق نهایی میان دولت و شورای انتقالی جنوب ظرف دو روز آینده امضا خواهد شد. این رخداد به عنوان گامی مهم برای متحد کردن صفوف و به کار گرفتن همه تلاش‌ها برای مقابله با حوثی ها است.
این امر طبیعتاً به معنای افزایش حملات عربستان و نیروهای وابسته به آن طی هفته های آتی خواهد بود چنانکه سرتیپ یحیی سریع روز جمعه از 55 حمله هوایی رژیم سعودی به استان‌های صعده و حجه خبر داد. همچنین به نقل از المسیره، نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن موفق شدند چندین حمله نظامی مزدوران ائتلاف متجاوز سعودی در جبهه‌های مرزی در جیزان و عسیر را دفع کنند.
