الوقت - مقابله با تروریسم و بلاخص جنگ با داعش در عراق در طول 1 سال گذشته بسیار ثمربخش پیش رفته است. موفقیت نیروهای عراقی در بازپسگری مناطق اصلی تحت تصرف داعش در استان نینوا، صلاح‌الدین و الانبار را می‌توان پایانی بر ناکامی‌های نیروهای نظامی عراق برشمرد. نقش حشدالشعبی در این رابطه بسیار برجسته و غیر قابل انکار است. به همین دلیل دشمنان ملت عراق ، این نیروها را مورد آماج اتهامات و حملات خصمانه خود قرار دادند. در حالی که آنها به فرمان مرجعیت و بر اساس یک حکم و تکلیف شرعی در عراق شکل گرفتند و از طریق رسمیت یافتن مطابق مصوبه پارلمان، مشروعیت سیاسی خود را نیز مستند و تثبیت نمودند . اما دشمنان ، باز هم دست بردار نبودند.حشد الشعبی با اراده و ایمان مستحکم و عمیق خود نشان داد که پس از بحران داعش نیز می تواند در دیگر صحنه های جامعه در خدمت جامعه بوده و ایفای نقش نماید.
ظرفیت حشد الشعبی در تأمین امنیت و حفظ یکپارچگی عراق
در عرصه بهره‌گیری از توانمندی‌های حشد شعبی در بعد نظامی و امنیتی عراق پسا داعش نخست باید به نقش‌آفرینی این نیروها در جلوگیری از طرح از پیش برنامه‌ریزی شده از سوی بازیگران خارجی و داخلی برای تجزیه عراق اشاره کرد. این واقعیت که بسیج مردمی پس از فتوای آیت الله سیستانی برای مقابله با گسترش پیشروی داعش توانسته است یکپارچگی عراق را مجددا در صحنه سناریوهای آبنده این کشور قوت بخشد و بخش‌های وسیعی از خاک این کشور مجددا به کنترل دولت مرکزی عراق بازگرداند غیر قابل انکار است. در این زمینه حیدر العبادی 30 می 2017 پس از اعلام شکست داعش در موصل درجمع فرماندهان نیروهای مردمی با تقدیر و تجلیل از فتوای تاریخی ایت الله سیستانی در دادن جهاد کفایی ضد داعش از نقش فعال نیروهای مردمی در ازادی مناطق تحت اشغال داعش تقدیر کرد و از آغاز عملیات آزادسازی دو شهر تلعفر در استان نینوی و الحویجه در استان کرکوک با حضور این نیروها سخن گفت. این سخنان می‌تواند به نوعی تداعی کننده برنامه‌ریزی دولت برای سپردن بخشی از وظایف امنیتی نیروهای مسلح عراق به حشد شعبی در آینده پساداعش باشد. لذا می‌توان انتظار داشت که حشدالشعبی در آینده به عنوان یک نیروی نظامی در درون نیروهای مسلح فعالیت خواهد داشت و سازماندهی جدیدی انجام خواهد شد. همچنین در شرایطی که محتمل است باقیمانده های داعش پس از شکست در عراق و سوریه، از جمله در داخل شهرهای عراق بصورت هسته ای و یا انفرادی دست به عملیاتهای تروریستی بزنند، حشدالشعبی در این فضا نیز می تواند نقش بسیار پر رنگ و ارزنده را عهده دار گردد.
توان حشد الشعبی در عرصه سازندگی عراق
عراق در دوران معاصر، علی‌رغم پتانسیل‌های اقتصادی بالا همچون بهره داشتن از منابع عظیم نفت، موقعیت استراتژیک، تنوع فرهنگی و میزبانی از اماکن تاریخی و مذهبی و نیروی کار زیاد و جوان، به دلیل دست و پنجه نرم کردن با ناامنی و ویرانی‌های ناشی از جنگ با تروریسم و همچنین وجود فساد گسترده اداری، نتوانسته است روند توسعه متوازن با قابلیت‌ها را بپیماید. عراق پسا داعش (بویژه مناطق جنگ زده و تحت اشغال داعش) برای جبران ویرانی‌های جنگ علاوه بر سرمایه گذاری مالی به بسیج عمومی سازندگی نیازمند خواهد بود که حشدالشعبی به عنوان نیرویی مردمی قادر است به خوبی در این زمینه نیاز عراق را مرتفع سازد و در نتیجه از بار هزینه‌های دولت برای تأمین بودجه سازندگی بکاهد. در این بین به نظر می رسد نیروهای حشد الشعبی و عراق از ایران الگوبرداری خواهند کرد که پتانسیل نیروهای بسیج مردمی با پایان یافتن جنگ 8 ساله از سوی رهبران سیاسی و دینی وقت ایران به سوی میدان سازندگی اقتصادی کانالیزه شدند.
بنابراین باتوجه به نیازمندی‌های وسیع در ابعاد امنیتی و اقتصادی(سازندگی) در عراق پساد اعش و ماهیت نیروهای حشدالشعبی بلحاظ ایمانی و انگیزشی در جهت خدمت به جامعه و مردم ، این نیروها را می‌توان یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده آینده این کشورارزیابی کرد. تجارب ارزشمند جمهوری اسلامی ایران از بسیج در عرصه های مختلف نظامی، امنیتی ، سازندگی، اجتماعی و فرهنگی ، مؤید چنین واقعیتی است.
